تعمیر و تعویض لوله‌های مانیسمان وقت، انرژی و هزینه زیادی از شما می‌گیرد. همچنین کوچک‌ترین مشکل در تأسیسات و سیستم لوله‌کشی مانیسمان، می‌تواند عملکرد کل پروژه را تحت‌تأثیر قرار دهد. این لوله‌ها در کنار استحکام و دوام بالا، به‌صورت دوره‌ای نیاز به نگهداری و بررسی دارند. انجام این کار به افزایش عمر مفید لوله‌های مانیسمان کمک می‌کند و هزینه‌های تعمیر و تعویض را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
به همین منظور، در این مقاله به نکات مهمی در مورد نحوه نگهداری از لوله‌های مانیسمان می‌پردازیم. همچنین شما را با تهدیدهای پیرامون این نوع از لوله‌های فولادی آشنا می‌کنیم. پس اگر می‌خواهید عمر مفید لوله‌های مانیسمان خود را افزایش و هزینه‌های مربوط به تعمیر را در آینده کاهش دهید، تا انتهای این مقاله همراه لوفا باشید.
نکاتی در مورد نگهداری لوله مانیسمان
لوله‌های مانیسمان به‌عنوان یک زیرساخت مهم در بیشتر صنایع در نظر گرفته می‌شوند. این لوله‌ها به‌منظور حفظ عملکرد، کیفیت و دوام خود نیاز به نگهداری منظم دارند. برخی از مهم‌ترین نکاتی که در مورد لوله مانیسمان لازم است به آنها توجه کنید، عبارت‌اند از:
- نگهداری و افزایش عمر لوله مانیسمان با استفاده از مواد ضدزنگ
- بررسی و بازرسی منظم سطح داخلی و خارجی لوله مانیسمان
- جلوگیری از تماس مستقیم لوله‌های مانیسمان با یکدیگر یا با سایر فلزات
- جلوگیری از حرکت و تکان‌دادن لوله‌ها هنگام کار
- تمیزکردن منظم و دوره‌ای لوله مانیسمان
- نگهداری لوله‌های مانیسمان در شرایط محیطی مناسب
- استفاده از لوله مانیسمان مطابق با استانداردها
در ادامه به‌صورت کامل نکات بالا را در خصوص نگهداری لوله مانیسمان شرح می‌دهیم. همچنین اگر با لوله مانیسمان به‌صورت کامل آشنا نیستید، پیشنهاد می‌کنیم به صفحه لوله مانیسمان لوفا مراجعه کنید.
1- نگهداری و افزایش عمر لوله مانیسمان با استفاده از مواد ضد زنگ
یکی از دلایل اصلی کاهش عمر مفید لوله‌های مانیسمان، خوردگی آنها است. تماس مداوم با رطوبت، مواد و گازهای خورنده به‌مرورزمان لوله‌های مانیسمان را فرسوده می‌کند و استحکام و کیفیت آنها را کاهش می‌دهد. پس یکی از بهترین راهکارها برای افزایش عمر لوله مانیسمان، محافظت از آنها در برابر خوردگی است. برای انجام این کار می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
- گالوانیزه کردن لوله: یکی از مؤثرترین راهکارهای برای محافظت از لوله مانیسمان در برابر خوردگی، گالوانیزه کردن آن است. در این روش سطح لوله را با یک لایه نازک از فلز روی (Zn) می‌پوشانند. این فلز مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد و از نفوذ عواملی مثل اکسیژن و رطوبت که باعث خوردگی می‌شوند، جلوگیری می‌کند.
- استفاده از رنگ‌های ضدزنگ: رنگ‌کردن سطح لوله‌های مانیسمان با رنگ‌های ضدزنگ یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین راهکارها برای محافظت از لوله در برابر خوردگی است. این رنگ‌ها هم دقیقاً مثل روکش فلز روی عمل می‌کنند و از تماس مستقیم لوله مانیسمان با هوا و رطوبت جلوگیری می‌کنند.
- استفاده از لوله مانیسمان ضدزنگ: برخی از لوله‌های مانیسمان به‌صورت مستقیم از فولاد ضدزنگ تولید می‌شود. این نوع از فولادها در ترکیبات خود دارای درصد قابل‌توجهی از کروم، نیکل و مولیبدن هستند. این عناصر به‌صورت طبیعی در برابر خوردگی مقاوم هستند و وجود آنها در فولاد از خوردگی آن جلوگیری می‌کند.
میزان مقاومت و ماندگاری هر کدام از روش‌ها بالا متفاوت است و هنگام انتخاب روش مناسب باید به محیط و کاربرد لوله‌ها هم توجه کنید. برای مثال رنگ‌های ضدزنگ نسبت به گالوانیزه کردن معمولاً دوام کم‌تری دارند و باید به‌صورت دوره‌ای رنگ روی لوله تمدید شود. بااین‌حال، استفاده از رنگ روش مقرون‌به‌صرفه‌تری از گالوانیزه کردن لوله است.
توجه کنید که برخی از لوله‌های مانیسمان به‌خصوص نمونه‌های پرکاربرد مثل لوله مانیسمان رده 40 معمولاً از ابتدا به‌صورت گالوانیزه تولید می‌شوند و تحت عنوان لوله مانیسمان گالوانیزه به فروش می‌رسند. با خرید این لوله‌ها دیگر خودتان نیازی به گالوانیزه کردن لوله ندارید.
2- بررسی و بازرسی منظم سطح داخلی و خارجی لوله مانیسمان
یکی از مهم‌ترین نکات دررابطه‌با نگهداری از لوله مانیسمان، بازرسی و بررسی منظم خطوط لوله‌کشی است که متأسفانه بیشتر افراد آن را جدی نمی‌گیرند. برای انجام این کار باید به‌صورت دوره‌ای مواردی مثل عملکرد، محیط، ابعاد، شرایط دمایی و ظاهر لوله‌های مانیسمان را از نزدیک بررسی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا مشکلاتی مثل ترک‌خوردگی، برآمدگی، سوراخ، وجود عوامل فیزیکی آسیب‌زا و خوردگی را به‌موقع شناسایی و رفع کنید.
توجه کنید بررسی لوله مانیسمان فقط به سطح لوله محدود نمی‌شود و برای اطمینان بیشتر پیشنهاد می‌شود که وضعیت سطح داخلی لوله را هم بررسی کنید. برای انجام این کار می‌توانید از ابزارهایی مثل بروسکوپ کمک بگیرید. همچنین هنگام خرید لوله مانیسمان نیز بادقت ظاهر و وضعیت لوله‌ها را بررسی کنید تا از کیفیت آنها مطمئن شوید. حتی در صورت نیاز می‌توانید از یک مشاور فنی برای انجام این کار کمک بگیرید.
3- جلوگیری از تماس مستقیم لوله‌های مانیسمان با یکدیگر و سایر فلزات
تماس مستقیم لوله‌های مانیسمان با یکدیگر یا سایر فلزات ممکن است موجب آسیب‌هایی مثل خراش و فرورفتگی لوله‌ها شود. برای مثال درصورتی‌که دو لوله مانیسمان به‌هم‌چسبیده باشند، کوچک‌ترین تکان و حرکت در یکی از لوله‌ها می‌تواند به لوله دیگر آسیب برساند. همچنین تماس برخی از فلزات با یکدیگر، به دلیل اختلاف در پتانسیل الکتروشیمیایی می‌تواند منجر به خوردگی گالوانیکی شود. برای مثال تماس مستقیم یک لوله مانیسمان رده 80 با لوله یا تجهیزات مسی باعث می‌شود تا لوله دچار خوردگی شود.
برای جلوگیری از این آسیب‌ها تاحدامکان از تماس لوله‌های مانیسمان با سایر فلزات جلوگیری کنید و لوله‌ها را با فاصله مناسب از هم نصب کنید. برخی از مهم‌ترین فلزاتی که در صورت تماس مستقیم با لوله مانیسمان منجر به خوردگی گالوانیکی آن می‌شوند، عبارت‌اند از:
- مس و آلیاژهای آن
- نقره
- طلا
- پلاتین
4- جلوگیری از حرکت و تکان‌دادن لوله‌ها هنگام کار
هنگام نصب لوله‌های مانیسمان مطمئن شوید که لوله‌ها شل یا آویزان نیستند. همچنین مواردی مثل برخی عوامل فیزیکی که باعث حرکت و تکان‌خوردن لوله‌ها می‌شوند را از اطراف لوله‌ها حذف کنید. در غیر این صورت، لوله‌های مانیسمان در برابر کم‌ترین تکان، اصطکاک و جابه‌جایی دچار آسیب می‌شوند. برای اطمینان از نصب صحیح لوله‌ها، از دستورالعمل‌های تولیدکننده و استانداردهای موجود در صنعت خود استفاده کنید. همچنین استفاده از تکیه‌گاه و مهاربندی اصولی، احتمال افتادگی و ریسک تکان‌خوردن لوله را کاهش می‌دهد.
5- تمیزکردن منظم و دوره‌ای لوله مانیسمان
یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای افزایش طول عمر و نگهداری از لوله‌های مانیسمان انجام دهید، تمیزکردن دوره‌ای آنها است. انجام این کار از تجمع کثیفی و آلودگی‌ها روی سطح لوله جلوگیری می‌کند که به‌مرورزمان باعث فرسودگی و کاهش عملکرد لوله‌ها می‌شوند. برای تمیزکردن سطح لوله‌ها می‌توانید از پاک‌کننده‌های مخصوص فولاد یا استیل استفاده کنید تا به لوله آسیب نرسد.
مراقب باشید که هنگام تمیزکردن، به روکش یا رنگ ضدزنگ لوله آسیب نرسانید و از شوینده‌های ملایم استفاده کنید. پس از انجام این کار، سطح لوله‌ها را روغن‌کاری کنید تا اصطکاک و سایش آنها را به حداقل برسانید. همچنین برای تمیز نگه‌داشتن داخل لوله‌ها می‌توانید از برخی مواد شیمیایی استفاده کنید. پیشنهاد می‌کنیم این کار را با مشاوره یک متخصص انجام دهید تا به بافت داخلی لوله آسیب نرسانید.
6- نگهداری لوله‌های مانیسمان در شرایط محیطی مناسب
لوله‌های مانیسمان حساس هستند و باید در شرایط محیطی مطلوبی نگهداری شوند. یکی از نکات مهمی که دراین‌رابطه باید به آن توجه کنید، نگهداری لوله‌ها در مکان‌های خشک است. سعی کنید تاحدامکان رطوبت را در محیط و پیرامون لوله‌ها کاهش دهید تا لوله‌ها دچار خوردگی نشوند. اگر لوله‌ها در یک محیط بسته قرار دارند، تهویه منظم هوای محیط یکی از راهکارها برای کاهش رطوبت محیط است. درصورتی‌که کنترل‌کردن رطوبت هم وجود ندارد از محافظ‌های مثل رنگ‌کردن یا گالوانیزه کردن لوله‌ها استفاده کنید.
اگر هم لوله‌های مانیسمان در یک محیط باز قرار دارند، بهتر است که آنها را پارچه یا سایر موارد مشابه بپوشانید. با انجام این کار از تماس مستقیم لوله در برابر عوامل محیطی مثل برف، باران، رطوبت هوا و تغییرات دمایی که می‌توانند به لوله آسیب برسانند، جلوگیری می‌کنید. همچنین پیشنهاد می‌شود برای حفظ عملکرد لوله مانیسمان تابش مستقیم نور خورشید را به حداقل برسانید.
تابش نور خورشید به مدت طولانی می‌تواند روی مواد و سیالات داخل لوله تأثیر منفی بگذارد و سرعت برخی از فرایندهای شیمیایی مثل خوردگی را افزایش می‌دهد. جدا از این موارد، عواملی که باعث سایش و یا آسیب فیزیکی به لوله مانیسمان می‌شوند را از لوله دور کنید. یکی از بهترین راهکارها برای محافظت از لوله مانیسمان در برابر شرایط محیطی سخت و همچنین ضربه‌های فیزیکی، عایق بندی لوله است. در تصویر زیر می‌توانید نمونه‌ای از عایق بندی لوله مانیسمان را ببینید.
7- استفاده از لوله مانیسمان مطابق با استانداردها
لوله‌های مانیسمان انواع مختلفی دارند که هر کدام از آنها دارای ابعاد مشخصی است و برای کاربرد خاصی استفاده می‌شوند. شما باید مطابق با این استانداردها و نیاز پروژه‌های خود، لوله مانیسمان مناسب را انتخاب کنید تا بهترین عملکرد و دوام را داشته باشند. برای مثال لوله‌هایی که رده یا ضخامت دیواره بیشتری دارند، بیشتر در برابر فشار داخلی مقاومت می‌کنند.
برخی دیگر از لوله‌های مانیسمان مثل لوله آتشخوار حرارت و فشار بیشتری تحمل می‌کنند و برای انتقال سیالات با دمای بالا مناسب هستند. اگر با لوله آتشخوار آشنا نیستید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله لوله آتشخوار را مطالعه کنید. همچنین از لوله‌ها خارج از ظرفیتی که دارند، استفاده نکنید تا آسیب نبینند. مثلاً استفاده از یک لوله مانیسمان رده 30 برای انتقال سیالات در حجم و فشار بالا مناسب نیست و روی عملکرد و دوام آن تأثیر منفی می‌گذارد.
شما چه پیشنهاد و نکته‌ای برای نگهداری لوله مانیسمان دارید؟
در این مقاله شما را با نکاتی در مورد نحوه نگهداری و افزایش طول عمر لوله‌های مانیسمان آشنا کردیم. با به‌کارگیری این نکات می‌توانید عملکرد و کیفیت لوله‌های خود را برای مدت طولانی در سطح بالایی نگه دارید. با این نکات، می‌توانید هزینه‌های تعمیر و تعویض زیرساخت پروژه‌های خود را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهید. باتوجه‌به مطالب این بخش و نیازهای پروژه خود، به نظر شما کدام روش می‌تواند بهترین راهکار برای نگهداری از لوله‌های مانیسمان باشد؟ همچنین اگر شما هم نکته و یا راهکاری در این زمینه دارید خوشحال می‌شویم با ما به اشتراک بگذارید.
